Er is een sneeuwuil op Texel gesignaleerd! En dat is een unicum, want die reusachtige, witte roofvogel resideert normaal in het hoge noorden.

Ooit hoopten we hem te zien, deze Bubo scandiacus, op IJsland, tijdens een wandeltocht. We verlieten de bewoonde wereld van dit toch al zo lege eiland, voor een ruime week. De rugzakken waren bijna ondraaglijk zwaar, maar we hielden vol omdat we een vederlichte droom met ons meedroegen: misschien kregen we een sneeuwuil te zien!

Dagenlang liepen we door het kale berglandschap, laverend om menshoge lavabrokken, de voeten op de zwarte, rode en vaalgele bodem. Overal vulkanische activiteit, stomende heetwaterbronnen. Het weer was grillig, zo in de nabijheid van die reusachtige gletsjer, de Vatnajökull. Dan weer een geselende orkaan, dan regen en zon die samen een driedubbele regenboog toverden.

Maar nergens een sneeuwuil.

Na een paar dagen was er een wolkenloze, rustige hemel. De stilte was overdonderend. We liepen een heuveltje op en verwachtten niet het woest stromende riviertje erachter. Het geluid van het kolkende water trok een scheur in de stilte. Even verrassend was het dier, waarmee we oog in oog kwamen te staan. Nee, geen sneeuwuil, maar wat dan wel? De verblindend mooie vogel hobbelde op het snelstromende water naar ons toe en dreef voorbij, schoof een meandertje in en verdween achter een heuvel van lavazand. Het was een korte ontmoeting, maar het beeld was geëtst op onze netvliezen: groter dan een eend, spitse kop, een opgewipte snavel, opvallend rode keel en donkere strepen op de nek. Een roodkeelduiker! We waren ervan overtuigd dat, na zo’n verpletterende ervaring, we ook de sneeuwuil wel zouden gaan zien.

Maar dat gebeurde niet.

Wel kan ik me nog herinneren dat we tijdens de tocht spraken over Jan Wolkers, over zijn verblijf in de zeventiger jaren op dat andere, ruige, Nederlandse eiland: Rottumerplaat. Hoe hij daar in zijn element was, met de eenzaamheid wist om te gaan, zich één voelde met de elementen … en zo ontstaat een bonte associatiereeks … sneeuwuil op Texel … en niet op IJsland … wel een roodkeelduiker … Wolkers op Rottumerplaat … Wolkers op dat andere eiland … Texel … zijn geliefde eiland, waar hij lange tijd leefde, omringd door de natuur die hij zo zintuiglijk en nauwgezet wist te beschrijven. Inderdaad, het is een bonte reeks gedachten, maar soms mag de verbeelding het winnen van de logica. Want de verbeelding is een alchemist die door tijd en ruimte mooie dwarsverbanden kan aanleggen. Zo kwam het, toen ik hoorde van die sneeuwuil op Texel, dat ik direct moest denken aan dat diepstille moment vlak voordat we de roodkeelduiker ontmoetten. En in die herinnering mengde zich de monumentale, gebeeldhouwde stem van Wolkers. Met gedreven, verwonderde stem vertelde hij over de natuur, over al die planten en dieren, hoe ze leven, elk naar hun eigen aard. En je vraagt je af: wat zou hij gezegd hebben over de sneeuwuil op zijn eiland?